Brudzące zabawy czyli dlaczego warto pozwolić dziecku się brudzić?

Brudzące zabawy – to hasło, którego wielu rodziców unika jak ognia. Oczyma wyobraźni widząc ten bałagan, brudne ubrania, konieczność zamiatania i kąpieli. Taki faktycznie bywa efekt tych zabaw. Myślę, że warto jednak spojrzeć nie tylko na skutki uboczne, ale przede wszystkim efekt rozwojowy i procesy, które podczas takiej zabawy zachodzą. Tego typu aktywności to nie tylko ogromna frajda dla maluchów, ale także rozwój kluczowych umiejętności. Jestem pewna, że spojrzenie na korzyści jakie przynosi “brudna zabawa” przekona wielu rodziców do przymykania wzroku na bałagan. Przyjrzyjmy się temu na przykładzie masy slime i piasku dynamicznego od Tuban.

Brudzące zabawy przez pobudzanie zmysłów kolorem i zapachem

Dlaczego tego typu “brudne” zabawy mają sens? Powodów jest wiele, ale ten jest najważniejszy – aktywują one niemal wszystkie zmysły dziecka. Tego typu aktywności z wykorzystaniem mas plastycznych należą do kategorii zabaw sensorycznych. Zabawy te oddziałują na wszystkie zmysły dziecka i pozwalają im się integrować, co na tym etapie jego rozwoju jest niesamowicie ważne. Wprowadzanie dzieci w świat różnorodnych doznań sensorycznych jest kluczowe dla ich rozwijającego się układu nerwowego. Dzięki doświadczeniom z takimi produktami jak slime czy piasek dynamiczny dzieci uczą się przetwarzać bodźce, zdobywają nowe doświadczenia, rozwijają zdolności poznawcze, a także kształtują swoje umiejętności manualne. 

Zastanówmy się chwilę, jak wiele zmysłów jest pobudzanych podczas zabawy piaskiem dynamicznym czy masami slime. Po pierwsze – oddziaływanie na zmysł dotyku. Dotykanie i manipulowanie różnorodnymi fakturami i konsystencjami. Masa którą bawi się maluch może być klejąca, ciągnąca, miękka, twarda i przede wszystkim plastyczna. Maluch doświadcza też, że piasek jest sypki, ma małe drobinki, można go rozcierać w palcach, a zbudowane z niego formy są kruche i delikatne. Różnego rodzaju pianki są puszyste, lekkie i miękkie.
Podczas takich zabaw silnie pracuje także zmysł wzroku. Oglądanie całej palety kolorów i kształtów, mieniących się drobinek – to wszystko silnie pobudza oczy do działania. Kolory produktów Tuban tylko do tego zachęcają. Owocowe zapachy powodują także wiele doznań węchowych. Dla malucha to przyjemna zabawa, a dla jego zmysłów ciężka praca! Dlatego też brudzące zabawy są tak ważne dla rozwoju dziecka. Warto także wspomnieć o tym, jak ważne jest na tym etapie przedszkolnym proponowanie zabaw doskonalących koordynację wzrokowo-ruchową – w przypadku zabaw sensorycznych to dzieje się samo!

Rozwój zdolności manualnych poprzez brudzące zabawy

Zatapianie paluszków w slime’ach i masach o zróżnicowanej konsystencji i temperaturze, wyczuwanie w nich różnych struktur, rozcieranie, sklejanie, mieszanie, rozciąganie, zgniatanie – tak wiele możliwości i jednocześnie tak wiele działań małych dłoni! Pewnie niewielu rodziców zdaje sobie sprawę, że tego typu zabawy to idealny wstęp do nauki pisania i innych czynności manualnych. Dzięki zabawie z takimi produktami maluchy uczą się nie tylko precyzji ruchów dłoni, ale także kontrolowania siły nacisku. Kiedy obserwujemy dziecko, które dopiero zaczyna rysować, możemy zobaczyć jak trudne jest kontrolowanie ruchu kredki. Przyciska ją mocno do kartki, czasem łamiąc rysik, lub odwrotnie – rysuje blade, prawie niezauważalne ślady. Dzieje się tak dlatego, że potrzebuje ono jeszcze wielu działań w obszarze motoryki małej, by z większą świadomością prowadzić kredkę. By to wypracować, zamiast godzin nad kartką, warto zaproponować dziecku właśnie wszelkie masy plastyczne.

Frajda z eksperymentowania i nauka logicznego myślenia

Pozwalanie dziecku na zabawy sensoryczne, brudzenie się i samodzielne tworzenie mas plastycznych przynosi wiele korzyści także w obszarze logicznego myślenia i wyciągania wniosków. Czy takie działania jak: planowanie, odkrywanie, doświadczanie, obserwowanie, eksplorowanie, wnioskowanie nie brzmią poważnie? Myślę, że ogromna część naukowców użyłaby tych określeń do wyjaśnienia na czym polega ich praca. Tymczasem – dokładnie te, brzmiące laboratoryjnie działania, wykonują dzieci podczas zabaw sensorycznych! 

Odkrywanie różnych cech materiałow, obserwowanie skutków swoich działań i wyciąganie z nich wniosków to czynności, które wspaniale rozwijają myślenie logiczne. Eksperymentowanie z takimi produktami, jak chociażby masy, pianki i piasek Tuban stymulują także kreatywność dziecka. A poprzez dotyk, formowanie i tworzenie różnych kształtów w piasku dynamicznym dzieci rozwijają swoją wyobraźnię przestrzenną. 

Ważny apel do rodziców

Mój wniosek i jednocześnie apel – jako mamy i pedagożki? Nie bójmy się brudnych zabaw! Niech bałagan nas nie przeraża! Pozwólmy naszym dzieciom na eksperymentowanie z różnymi substancjami i materiałami. Będą miały z tego nie tylko mnóstwo radości, ale zapewnimy im tym kreatywny i twórczy rozwój. Ogromna praca jaką wykonują wtedy ich zmysły, umysł i małe rączki z pewnością zaprocentuje w przyszłości. Wymienione wyżej korzyści dla rozwoju naszych dzieci są warte tych kilku minut więcej poświęconych na wspólne sprzątanie. 

Psst! Sama przetestowałam produkty Tuban z moim czterolatkiem i zapewniam – to może być odprężające i ciekawe zajęcie również dla dorosłych!

__________

Autor: Patrycja Nowak – nauczycielka edukacji przedszkolnej, mama przedszkolaka, twórczyni bloga i przestrzeni dla rodziców przedszkojak.pl, autorka poradników i appbooków dla rodziców kilkulatków oraz serii audiobajek dla dzieci “Tola i Nelek”. Poprzez swoje działania na Instagramie wspiera inne mamy i realnie ułatwiać bycie rodzicem przedszkolaka.